BNEF tarafından yayımlanan rapora göre, sıfır emisyonlu araçların satışı geçen yıl tüm pazarlarda ve araç segmentlerinde arttı.
Araştırma şirketi BloombergNEF (BNEF) tarafından yayımlanan 2022 Sıfır Emisyonlu Araçlar Veri Kitabı (Zero Emission Vehicles Factbook) raporu, sıfır emisyonlu karayolu taşımacılığına yönelik küresel ivmenin 2022’de de hızlanmaya devam ettiğini gösteriyor. Rapora göre sıfır emisyonlu araç satışı, 2021’de toplam araç satışlarının yüzde 8,7’sini oluşturdu ve 6,6 milyon adet satış gerçekleşti. 2022’de ise şimdiye kadar 10 milyondan fazla sıfır emisyonlu araç satışı gerçekleşti. Bu miktar, toplam araç satışlarının yüzde 13’ünü oluşturdu.
Raporda ivmenin giderek artacağı ve sıfır emisyonlu araç satışlarının 2040’a kadar 781 milyon adede ulaşacağı öngörülüyor. 2020’de, bu tahmin 491 milyon araç olarak belirlenmişti.
Sıfır emisyonlu araçların yaygınlaşması, petrol tüketimini ve karbondioksit emisyonlarını da azaltıyor. Rapora göre arabalar, otobüsler, motosikletler, scooterlar, kamyonetler ve kamyonlar dahil olmak üzere her türden elektrikli aracın kullanımıyla, 2021’de günde 1,5 milyon varil petrol kullanımının önüne geçildi. Sıfır emisyonlu araçların sayısının artması doğrultusunda 2022’de ise günde yaklaşık 1,7 milyon varil petrol tasarrufu yapılması bekleniyor. Bu miktar toplam petrol talebinin yüzde 3,8’ine denk geliyor. Ancak karayolu taşımacılığındaki küresel petrol talebinin, geçen yıla göre ufak bir artışla 2022’de günlük kabaca 43,9 milyon varile ulaşması bekleniyor.
Elektrikli araç satışlarındaki artış devam ederken pil üretim kapasitesi de elektrikli araç pazarından gelen talebi karşılamak için istikrarlı bir şekilde gelişiyor. Halihazırda dünya çapında faaliyete geçmiş 806GWh/yıl lityum iyon pil üretim kapasitesi bulunuyor. Bu miktar, iki yıl öncesinde var olan kapasitenin 1,5 kat fazlasına tekabül ediyor. Pil üretim kapasitesinde Çin küresel pazarda hâkim konumda ancak Avrupa da pil üretim kapasitesini iki yılda üç katına çıkararak hızlı bir ilerleme kaydetmeye devam ediyor. Küresel ölçekte planlanan ve yapım aşamasında olan tüm projeler vaktinde tamamlanırsa, toplam pil üretim kapasitesinin 2025’e kadar beş kat artarak 4.151 GWh/yıl’a ulaşması bekleniyor. Bunun yanı sıra raporda, 2022’nin sonuna kadar dünya çapında 9,6 milyon ev tipi elektrikli araç şarj cihazının ve 2,7 milyon halka açık şarj istasyonunun kurulmuş olacağı tahmin ediliyor.
Raporda hem otomobil üreticilerinin hem de hükümetlerin sıfır emisyonlu araçlara yönelik yeni taahhütlerde bulunması gerektiği ifade ediliyor. Hükümetlerin yüzde 59,5’i ve otomobil üreticilerinin yüzde 77’si, 2035’e kadar sıfır emisyonlu araçların yaygınlaştırılmasına ve içten yanmalı motorun aşamalı olarak kaldırılmasına yönelik herhangi bir taahhütte bulunmadı. Rapor, daha fazla otomobil üreticisinin ve hükümetin bu alanda harekete geçmesinin önemine vurgu yapıyor.
Ancak içten yanmalı motoru aşamalı olarak kullanımdan kaldırma hedefi belirleyen otomobil üreticileri oranının geçen yıla göre yüzde 19 artarak toplamdaki payının yüzde 23’e ulaşması iyimser bir tablo çiziyor. Ek olarak 2040 için taahhütte bulunan üreticileri de ekleyince bu oran yüzde 30’u geçiyor.
Rapor, ulusal, bölgesel ve yerel yönetimlerin çabalarını artırmanın önemini işaret ederken sıfır emisyonlu taşımacılığın yaygınlaşmasını teşvik ediyor ve çevreyi kirleten araçların aşamalı olarak kaldırılması için geliştirilecek uzun vadeli politikaların da altını çiziyor.
CSRD yürürlüğe giriyor
Öte yandan Avrupa Konseyi, kurumsal sürdürülebilirlik raporlama direktifi (Corporate Sustainability Reporting Directive, CSRD) için nihai onayını verdi.
CSRD, şirketlere toplumsal ve çevresel etkilerine yönelik bilgileri düzenli olarak açıklama zorunluluğu getirecek. Böylelikle yatırımcıların, tüketicilerin, politika yapıcıların ve diğer tüm paydaşların büyük şirketlerin finans dışı performansını değerlendirmelerine yardımcı olacak.
Avrupa Komisyonu, Avrupa Yeşil Mutabakatı ve Sürdürülebilir Finans Gündemi kapsamında CSRD önerisini 21 Nisan 2021’de sunmuştu. Şirketlerin sürdürülebilirlik bilgilerinin açıklanması ile, Yeşil Mutabakat’ta belirtildiği gibi, sürdürülebilir bir ekonomiye geçişi kolaylaştırmak için ek yatırım ile fon sağlanması ve yeşil aklamanın önüne geçilmesi hedefleniyordu.
24 Şubat 2022’de AB üye ülkeleri, Konsey’in CSRD önerisinde oybirliğiyle anlaştı. 21 Haziran 2022’de Konsey ve Avrupa Parlamentosu ve 30 Haziran 2022’de ise AB üye devletlerinin temsilcileri tarafından CSRD hakkında geçici bir anlaşmaya varıldı. Önerinin hazırlanan son taslağı ise 10 Kasım 2022’de tamamlanmış ve nihai oylamaya hazır hale getirilmişti.
Yapılan nihai oylama doğrultusunda, CSRD Avrupa Parlamentosu Başkanı ve Konsey Başkanı tarafından imzalandıktan sonra Avrupa Birliği Resmi Gazetesi’nde yayımlanacak ve 20 gün sonrasında yürürlüğe girecek. Yeni kuralların üye devletler tarafından yürürlüğe sokulması için 18 ay süre tanınacak.