İstanbul Sanayi Odası (İSO), üretimlerinin her kademesinde çevre ve sürdürülebilirliği odağına alan sanayi tesislerini ödüllendirdi.
İSO, sürdürülebilirlik konusunda üstlendiği öncü rolü kapsamında yeşil dönüşümü destekleyen yenilikçi, sürdürülebilir ve yaygınlaştırılabilir yaklaşımları ödüllendirdi. İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan’ın ev sahipliğinde gerçekleştirilen İSO Yeşil Dönüşüm Ödülleri’nde beş kategoride üçü Jüri Özel Ödülü olmak üzere toplam 18 kuruluş ödüle layık görüldü.
Sanayiciler, kamu kurumu temsilcileri, üniversitelerin ve enstitülerin ilgili bölümlerinden akademisyenler, uzmanlar ve sivil toplum kuruluşları üyelerindenyetkin isimlerin oluşturduğu İSO Yeşil Dönüşüm Ödülleri jürisinin titiz değerlendirmeleri sonucu Sürdürülebilirlik Yönetimi Kategorisi’nde büyük ödül Kordsa Teknik Tekstil’in oldu. Enerji Verimliliği Projesi Kategorisi’nde Arçelik Anonim Şirketi/Buzdolabı İşletmesi, Çevre Dostu Uygulama Kategorisi’nde Maysan Mando Otomotiv Parçaları Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi, Çevre Dostu Ürün Kategorisi’nde ise Wiser Tech İnovasyon ve Teknoloji Yatırımları Sanayi Ticaret Anonim Şirketi birincilik ödülünün sahibi oldu. Enerji Verimli Ürün Kategorisi’nde ise Büyük Ölçekli İşletme Ödülü Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları Anonim Şirketi’ne, KOBİ Ödülü de Ultrapak Makina Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi’ne verildi.
Ödül töreninin açılış konuşmasını gerçekleştiren İSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi ve Sürdürülebilirlik Platformu Başkanı Sultan Tepe, İSO Yeşil Dönüşüm Ödülleri’ni Türkiye sanayisinin yeşil dönüşümü açısından çok kıymetli bulduğunu belirterek, “Türkiye’deki sanayi sektörünün birçok firması, yeşil dönüşüm konusunda küreseldeki diğer firmaların çok önünde. Bize yapılan başvurularda gördük ki, sürdürülebilirlikle ilgili, özellikle de kurumsal raporlamalarda firmalarımız küresel rakiplerinden daha iyi bir ilerleme kaydetmiş durumda. Bu, firmalarımızın sürdürülebilirlik konusunda da kendini kanıtladıklarını gösteriyor. Bütün bu firmalar, sanayimizdeki diğer firmalar için bir rol model niteliğinde.” dedi.
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması hakkında da görüşlerini dile getiren Tepe, “Eğer Türkiye sanayisi yeşil dönüşüm konusundaki ödevlerini yerine getirmezse 1,5 milyar dolar ile 3 milyar dolar arasında bir maliyetle karşı karşıya kalacak. Bu kadar büyük bir miktarın yurtdışına gitmesine kimsenin gönlü razı olmaz. Bu parayı ülkemizin sanayisinin yeşil dönüşümüne harcamalı ve ülkemizin sürdürülebilirlik arenasında puanını artırmalıyız.” ifadelerini kullandı.
İSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi ve Sürdürülebilirlik Platformu Başkanı Sultan Tepe’nin açılış konuşmasının ardından İSO Yeşil Dönüşüm Ödül Töreni, jüri plaket takdimi sonrası ödül almaya hak kazanan firmalara ödüllerinin verilmesiyle devam etti. İSO Yeşil Dönüşüm Ödülleri’nde tüm kategorilerde ödüle layık görülen firmalar şu şekilde sıralandı:
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK YÖNETİMİ KATEGORİSİ
- KORDSA TEKNİK TEKSTİL A.Ş: Tutkusunu yaşamı güçlendirmek olarak açıklayan şirket, küresel bir güçlendirme markası olarak, topluma ve çevreye duyduğu sorumluluk ile sürdürülebilirlik stratejileri belirleyerek hayata geçiriyor. AR-GE ve inovasyonu sürdürülebilir iş modelinin merkezine alarak, , değer zincirinin bütününde sürdürülebilirliği önceliklendirmenin yanı sıra etkilerini ölçümleyerek tüm paydaşlarını kapsayacak bir bakış açısı ile benimsiyor.
- BORUSAN MANNESMANN BORU SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ: Borusan Holding 200 yıllık şirket olma vizyonu doğrultusunda oluşturduğu “İklim, İnsan, İnovasyon” yaklaşımı odağında 2030’a kadar belirlenmiş yıllık hedeflere ulaşmak için sürdürülebilirlik çalışmaları gerçekleştiriyor. Bu yaklaşımın şirket içerisinde içselleştirilmesi amacıyla eğitim ve farkındalık çalışmaları düzenlerken, tüm çalışanları bu harekete dahil ederek sürdürülebilir yönetişim yapısı hazırlanıyor. Her yılın başında tüm çalışanları kapsayan bir ilan ile gönüllü çalışanlardan oluşan ve çevik çalışma prensibini esas alan 7 tematik çalışma grubu oluşturan şirket, ekiplerin tüm çalışmalarını ve hedeflerine ulaşma seviyelerini sürdürülebilirlik raporları ile takip ediyor, bu raporları kamuoyu ile paylaşıyor.
- ZORLU ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM ANONİM ŞİRKETİ: Zorlu Enerji; güvenli, kaliteli ve sürdürülebilir enerji üretimi ve dağıtımı sağlayarak, yenilikçi çözümleriyle ‘Geleceğin Enerji Şirketi’ olmayı amaçlıyor. Sürdürülebilirlik hedeflerine doğrudan hizmet eden faaliyetleriyle Türkiye’de karbon ayak izini hesaplayan ilk enerji şirketi olan Zorlu Enerji, çevreye uyumlu ve düşük emisyonlu olan elektrikli otomobillerin Türkiye’de yaygınlaşması için 2018’de ZES (Zorlu Energy Solutions) şirketini kurdu. Yenilenebilir kaynaklara yatırım yapıp yüzde yüz temiz enerjiden elektrik üreterek sera gazı emisyonlarının azalmasına katkı sağlayan Zorlu Enerji, 2040’a kadar tüm değer zincirinde net sıfır olmayı hedefliyor.
JÜRİ ÖZEL ÖDÜLÜ- AKADEMİ ÇEVRE ENTEGRE ATIK YÖNETİMİ ENDÜSTRİ ANONİM ŞİRKETİ:
Akademi Holding iştirak şirketlerinden biri olan Akademi Çevre Entegre Atık Yönetimi Endüstri A.Ş., “Kaynak kullanımını azaltarak, sürdürülebilir yaşamı mümkün kılacak süreçler tasarlamak” vizyonuyla süreçlerini yönetiyor. Daha temiz bir dünya için çalışmalarını sürdüren Akademi Çevre; UNIDO ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile gerçekleştirdiği Kalıcı Organik Kirletici (KOK) Salımlarının Azaltılması projesi kapsamında Türkiye’deki ilk PCB Arındırma Tesisi’ne sahip. Ayrıca atık elektrikli ve elektronik eşyaların yönetimi kapsamında iklimlendirme cihazlarında bulunan CFC gazlarını Türkiye’de yüzde 0,2’nin altına düşüren tek tesise sahip bulunuyor.
ENERJİ VERİMLİLİĞİ PROJESİ KATEGORİSİ
- ARÇELİK ANONİM ŞİRKETİ- BUZDOLABI İŞLETMESİ: Termoform prosesinde plastiğin şekillendirilmesi için gerekli vakum ihtiyacı, enerji verimli merkezi bir vakum tesisi ile karşılanıyor. Arçelik Eskişehir Buzdolabı işletmesinde 22 adet termoform makinesi bulunuyor. Proje hedeflenen enerji verimliliğine ulaşmanın yanı sıra, su tasarrufu da sağlıyor. Ayrıca vakum değerinin arttırılması ve vakum dalgalanmasının minimize edilmesi ile de üretimde yaşanan kalitesiz ürün/hurda oranına da çok ciddi fayda sağlıyor. Projenin yurt içi/yurt dışı işletmelerinde yaygınlaştırılma kararı sonrası, fizibilite çalışmaları devam ediyor.
- ORTA ANADOLU TİCARET VE SANAYİ İŞLETMESİ TÜRK ANONİM ŞİRKETİ: Fabrikada elektrik ve buhar arzı 25 yıllık kojenarasyon tesisindeki; kurulu gücü 20 t/h olan iki adet gaz türbinine bağlı, atık ısı buhar kazanlarından sağlanıyor. Yıllar içerisinde ekonomik ömrünü tamamlayarak verimsiz çalışmaya başlayan kazanların değişimi 10 aylık bir süreçte tamamlandı. Modernizasyon sonrasında atık ısı kazanlarının kapasitesi artırılarak hem daha verimli hale getirildi hem de buhar arz güvenliği sağlandı. Kazanların devreye alınmasıyla yıllık toplam 20.178.228 kWh doğalgaz tasarrufu sağlandı. Yıllık 13 bin hanenin elektrik tüketimine karşılık gelen enerji tasarrufuyla, yaklaşık 10 ton CO2’nin doğaya salımı engellendi.
- TAYRAŞ BAZ YAĞ RAFİNERİ BİLECİK ŞUBESİ ANONİM ŞİRKETİ: Türkiye’nin ilk ve tek Grup II Baz Yağ Rafinerisi olan TAYRAŞ bünyesinde hayata geçirilen Termal Oksitleyici ünitesinde proseste oluşan tehlikeli ve zehirli atık gazlar ve atık sulardan enerjinin geri kazanılması sağlandı. Proje sonunda aşağıdaki kazanımlar elde edildi:
- Atık yönetiminde dışa bağımlılığın azaltılarak üretimin sürekliliği ve sürdürülebilirliğinin sağlanması
- Temiz ortam kaynaklı olarak performansın ve verimliliğin artırılması
- Atık gazların ve atık suların çevreye zarar verilmeksizin enerji verimliliği sağlayarak yönetilmesi
- Tasarruf ve ekonomik kazanç sağlanması
- Mevcut en ileri ve çevreci teknolojiler kullanılarak çevresel risklerin azaltılması
JÜRİ ÖZEL ÖDÜLÜ- KALESERAMİK ÇANAKKALE KALEBODUR SERAMİK SANAYİ ANONİM ŞİRKETİ: Kaleseramik fabrikalarının seramik çamuru hazırlama tesisinde kurutma prosesinden çıkan atık ısı, Mavruz Tarım modern sera tesisinde ısıtma amacıyla kullanılarak ekonomiye geri kazandırıldı. Bu amaçla yer altı ve yer üstünde olmak üzere 9.557 metre uzunluğunda bir hat oluşturuldu. Bu hatta fabrika ve sera tesisi arasında 100 m3/saat debide su kapalı döngü içinde iletildi. . Proje ile sera tesisinin ısı ihtiyacı karşılanarak yakıt kullanımının önüne geçildi. Böylelikle doğal kaynaklar korunarak yıllık ortalama 2.546 ton CO2 emisyonunun azaltılması sağlandı.
ENERJİ VERİMLİ ÜRÜN KATEGORİSİ
BÜYÜK ÖLÇEKLİ İŞLETME ÖDÜLÜ-TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI ANONİM ŞİRKETİ: Şişecam tarafından geliştirilen kaplamalı camlar; binalarda etkin ısı yalıtımı sağlayarak iklim değişikliği ile mücadelede önemli bir rol oynarken, binaların enerji tüketiminden kaynaklanan sera gazı emisyonlarını azaltıyor. Bu kapsamda; Şişecam Temperlenebilir Solar Low-E Cam Nötral 50/25 ve Nötral 40/22 ürünleri, maksimum güneş kontrolüyle soğutma masraflarını azaltırken, U=1.0 W/m2K değeriyle etkin ısı yalıtımı sağlayarak ısıtma giderlerini düşürüyor.
KOBİ ÖDÜLÜ-ULTRAPAK MAKİNA SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ: Hunter-XForm, ultrasonik kaynak yöntemi ile kendiliğinden yan körük veya taban oluşturarak 3 boyut hale gelen, yüzde 65 yerli inovasyon ürünü olan, iş gücü ve zamandan tasarruf sağlayan geri dönüştürülebilir nonwoven taşıma çantası üreten, çevreci bir makine olarak öne çıkıyor. Birim çanta başına enerji tüketimi yüzde 78 oranında azaltılırken, daha az hammadde kullanan, ürün başına daha az enerji tüketen, birim ürün başına gereken iş gücünden tasarruf sağlayan yeni bir üretim hattı geliştirildi ve yine bu alanda patent başvurusu da yapıldı.
ÇEVRE DOSTU UYGULAMA KATEGORİSİ
- MAYSAN MANDO OTOMOTİV PARÇALARI SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ: Türkiye’nin ilk ve en büyük amortisör üreticisi Maysan Mando, 50 yılı aşkın süredir tüm süreçlerde verimliliği esas alıyor; geleceğe değer katma ilkesiyle ilerliyor. Alman firmasıyla 2 yıl süren Ar-Ge çalışmaları sonrasında 2018 yılında Kapalı Devre Selektif Krom Kaplama Prosesi hayata geçirildi. Proses, amortisör mili kaplama konusunda Kapalı Devre Selektif Krom Kaplama yöntemiyle dünyada ilk ve tek olma özelliğini taşıyor. Selektif krom kaplama prosesi sıfır atık özelliği taşımakta olup prosese özgü atık su, emisyon ve tehlikeli atık oluşturmuyor.
- GİSAŞ GEMİ İNŞA SAN. A.Ş. TUZLA TERSANE ŞUBESİ: Türk mühendisleri tarafından yapılan ve dünyada bir ilk olarak tamamen batarya ile çalışan, şarj edilebilir liman römorkörü GİSAŞ Power, 2020 yılında hizmete alındı. Sıfır emisyonla çalışan, 32 ton çekme gücüne sahip, gürültü kirliliği yapmayan ve denizlere etkisi yok denecek kadar az olan GİSAŞ Power, Tuzla Aydınlı Koyu’nda pilotaj /römorkaj hizmetinde kullanılıyor. Aydınlı Koy’ unda pilotaj/römorkaj hizmetini vermekte olan GİSAŞ, GİSAŞ Power’ın inşasından sonra elektrikli römorkörlerin üretimine devam ederek 3 adet tam elektrikli liman römorkörünü daha tamamlayıp deniz ile buluşturdu.
- ARÇELİK ANONİM ŞİRKETİ: Döngüsel ekonomi pratiklerinin ARGE ve inovasyon yoluyla desteklendiği bu uygulamada, dünyada giderek artan plastik krizini göz önünde bulundurarak döngüsel ekonomi modelinden faydalanmak amaçlanıyor. Bu kapsamda, tüketicinin kullanmış olduğu atık PET şişelerden ürün parçaları ve ambalaj üretimiyle çevresel fayda sağlanırken ekonomik avantaj elde ediliyor. Doğaya ve çevreye saygılı PET şişelerin geri dönüşümü ile Arçelik ürün gruplarında ve ambalajlarında kullanılan uygulamalarının seri üretimleri ile birlikte 940 ton plastik parçada ve 280 ton ambalajda kullanılmasıyla toplamda 122 milyon PET şişe geri dönüştürülüyor. Bu sayede petrol bazlı birincil plastik tüketimine kıyasla 4.187 ton sera gazı emisyonlarının azaltılması sağlanmış olup, maliyet avantajı sağlanıyor.
- ÖZLER PLASTİK SANAYİ VE TİCARET ANONİM ŞİRKETİ: Plastik atıkların çok katmanlı üretim teknolojisi ile değerlendirmesi projesinde üretim tesislerinde oluşan ve yetkili geri dönüşüm firmalarından toplanan plastik atıklar, 3 katmanlı üretim teknolojisi ile ara katmanda kullanılıyor ve virgin plastik hammadde kullanımının azaltılmasına fayda sağlanıyor. 2021 yılı satış verilerine göre orta katmanda yüzde altmış oranında geri dönüştürülmüş hammadde kullanılarak, toplamda 215.688 kg virgin plastik hammadde kullanımının önüne geçildi.
ÇEVRE DOSTU ÜRÜN KATEGORİSİ
- WISER TECH İNOVASYON VE TEKNOLOJİ YATIRIMLARI SANAYİ TİCARET ANONİM ŞİRKETİ: Wiser Tech, bulut tabanlı yapay zeka teknolojileriyle tekstil sektöründe üretim süreçlerini tamamen izlenebilir kılan yeni nesil makineler geliştiriyor. Şirketin ilk ürünü WOX, denim ağartma işlemini ozon kullanarak çok daha çevreci şekilde gerçekleştiren bir ağartma makinesi olarak öne çıkıyor. Kimyasal kullanımını büyük ölçüde azaltan ozon yıkama, endüstrinin su ve enerji tasarrufu yapmasını sağlıyor. Çalışanlar için daha güvenli ve sağlıklı çalışma koşulları yaratıyor.
- MELTEM KİMYA VE TEKSTİL SANAYİ İTHALAT İHRACAT VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ / ORGANİZE SANAYİ PET POLYESTER TESİSLERİ ŞUBESİ: Meltem Kimya, 2013 yılından bu yana dünyada bir ilki gerçekleştirerek, gıda ile temas etmiş PET şişelerin kimyasal depolimerizasyon yöntemiyle geri dönüştürülmesiyle elde edilen rPET Resin ürün grubunu üretiyor. Bu ürünler birçok içecek ve ambalaj üreticisi tarafından onaylı. Melpet rPET Resin ürünleriyle üretilen ambalajlar, sürdürülebilirlik ve çevre bilinciyle maksimum fayda sağlayacak şekilde sonsuz kez geri dönüştürülebilir, daha az karbon salımı sağıyor.
- ARÇELİK ANONİM ŞİRKETİ/KOMPRESÖR İŞLETMESİ: Proje kapsamında geliştirilen Alfa inverter kompresör, konvansiyonel muadillerine göre yüzde 18,5 oranında daha yüksek enerji verimliliği sunuyor. Enerji verimlilikleri arasındaki bu fark yıllık yaklaşık 30 kg karbon ayak izi azaltımı sağlıyor. Ayrıca konvansiyonel muadiline göre 4,5 kg ağırlığı ile yaklaşık yüzde 47 ağırlık avantajı sağlayan Alfa inverter kompresör pik döküm, sıcak sac, alüminyum, petrol türevi yağ gibi hammaddelerin daha az kullanımına imkân sunuyor. Diğer yandan proje kapsamında geliştirilen ve global kompresör üreticileri arasında dünyada ilk olan yüzde 100 geri dönüştürülebilir ambalaj seperatörü de seri üretime alındı. Bu süreçte seperatör tasarımı aşamasında ambalaj ağırlığı, nem koşulları, ürün mukavemet analizleri sayısal ve deneysel olarak gerçekleştirildi.
JÜRİ ÖZEL ÖDÜLÜ- TAYRAŞ BAZ YAĞ RAFİNERİ ANONİM ŞİRKETİ: TAYRAŞ Baz Yağ Rafineri’sinde atık madeni yağlardan mevcut en ileri ve çevreci teknolojiler kullanılarak yüksek verim ve düşük karbon ayak izi ile elde edilen çevre ve iklim dostu TIDRABASE Baz Yağı Türkiye’de üretimi yapılan ilk Grup II Baz yağ olma özelliğine sahip. Atık madeni yağlardan yüzde 70’in üzerinde verimle elde edilen TIDRABASE, düşük karbon ayak izi, düşük kükürt içeriği, berrak ve kokusuz olması, düşük buharlaşma kaybı, yüksek viskosite indeksi ve yüksek doymuş hidrakarbon içeriği gibi özellikleri ile çevre dostu bir ürün olma özelliği taşıyor.
ÇEVRE, ŞEHİRCİLİK VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAKANLIĞI’NA ÖZEL ÖDÜL
Ödül töreninde iklim değişikliği ile mücadeleye, en yüksek düzeyde katkı sağlayan ve küresel bir çevre hareketine dönüşen Sıfır Atık Projesi’ni yürüten Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na İSO Yeşil Dönüşüm Ödülleri Özel Ödülü takdim edildi.