Bu yıl Dünya Limit Aşım Günü, 1 Ağustos olarak belirlendi.
Dünya Limit Aşım Günü, insanlığın doğanın sunduğu kaynakları bir yılda tüketme hızının, gezegenin bu kaynakları yenileme kapasitesini aştığı ve yılın geri kalanında doğa üzerinde baskı yarattığını hatırlatıyor. Küresel Ayak İzi Ağı (Global Footprint Network) tarafından hesaplanan Dünya Limit Aşım Günü, insanlığın doğanın yıllık yenilenebilir kaynaklarını 1,7 kat daha hızlı tükettiğini ortaya koyuyor.
Bu yıl Katar, 11 Şubat 2024 ile yıllık kaynak tüketimini aşan ilk ülke olurken; Katar’ı 20 Şubat 2024 ile Lüksemburg ve 4 Mart 2024 ile Birleşik Arap Emirlikleri takip etti. Kırgızistan ise 30 Aralık 2024 ile kaynaklarını en geç tüketen ülke oldu.
Türkiye’de ise Limit Aşım Günü 11 Haziran 2024 olarak belirlendi. Geçtiğimiz yıl bu tarih 22 Haziran olarak kaydedilmişti.
Tablo 1: 1971-2024 Yılları Arasında Dünya Limit Aşımı Günleri
Küresel Dünya Limit Aşım Günü’nün Ağustos ayının başında gerçekleşmesi, doğanın sınırlarını zorlayan aşırı tüketim alışkanlıklarımızın sürdürülemez olduğunu gösteriyor. Bu aşırı tüketim, ormansızlaşma, toprak erozyonu, biyoçeşitlilik kaybı ve atmosferdeki karbon birikimi gibi çevresel felaketleri de beraberinde getiriyor. Bu durum, küresel gıda üretiminde düşüşe ve daha sık yaşanan aşırı hava olaylarına yol açarak insan hayatını doğrudan tehdit ediyor.
İnsanlığın yılın sadece ilk yedi ayında doğanın sunduğu yıllık kaynakları tüketmesi, biyosferin daha da tükenmesine ve gelecekte gerçekleşebilecek daha büyük çevresel krizlere zemin hazırlıyor.
Küresel Ayak İzi Ağı Yönetim Kurulu Üyesi Lewis Akenji, “Limit aşımı sona erecek. Asıl soru bunun nasıl olacağı: Planlı bir geçişle mi yoksa felaketle mi?” diyor. Akenji, planlı bir geçişin gezegenin dengelerinin bozulmasının getireceği tehlikelere karşı daha iyi bir güvence sunduğunu vurguluyor.
Uzmanlar, aşırı tüketimi tersine çevirmek için insanlığın kararlılık göstermesi gerektiğini belirtiyor. Küresel Ayak İzi Ağı’ndan Debora Barioni ise “Limit aşımını sona erdirmek büyük önem taşıyor. İnsanlık olarak potansiyelimiz göz önüne alındığında bunu başarmamız mümkün” diyor.
Dünya Limit Aşım Günü’nü geriye çekebilecek çözümler mevcut ve mali olarak da avantajlı. Şehirler, enerji, gıda, nüfus ve gezegen başlıklarında yapılacak iyileştirmelerle bu tarih geriye çekilebilir. Örneğin, fosil yakıtlardan kaynaklanan CO2 emisyonlarını yüzde 50 oranında azaltmak, Dünya Limit Aşım Günü’nü üç ay geri çekebilir. Atılabilecek bu tür adımlar, yalnızca gezegenin geleceğini korumakla kalmıyor, aynı zamanda ekonomik sürdürülebilirliği de destekliyor.