BloombergNEF tarafından yayımlanan rapora göre, 2023 yılında dünyadaki elektrik üretiminin yüzde 40’ından fazlası sıfır karbon teknolojileri ile gerçekleştirildi.
Raporda, yenilenebilir enerji kaynaklarının, küresel elektrik üretiminin yüzde 17’sini oluşturduğu belirtiliyor. Güneş ve rüzgâr enerjisi ise yenilenebilir kaynaklar arasında en hızlı büyüyenler arasında yer alıyor.
Hidroelektrik ve nükleer enerji ise dünya genelindeki toplam elektrik üretiminin yüzde 24’ünü oluşturdu. Böylece toplamda sıfır karbon teknolojilerinin payı yüzde 41’e ulaşmış oldu.
Kömür ve doğalgaz gibi fosil yakıtlar halen yüzde 57’lik büyük bir paya sahip olsa da yenilenebilir enerjinin hızla büyümesi dikkat çekiyor. 2023 yılında eklenen yeni enerji kapasitesinin yüzde 90’ından fazlası rüzgâr ve güneş enerjisinden elde edildi.
2024’ün ilk yarısında yenilenebilir enerji projelerine 313 milyar dolarlık yeni yatırım yapıldı ve bu miktar 2023’ün aynı dönemi ile yaklaşık aynı seviyede kaldı. Çin, bu alanda liderliğini sürdürmeye devam ederken, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ikinci sırada yer aldı.
Yenilenebilir enerjide dünya lideri olan Çin, 2030 yılı için belirlediği rüzgâr ve güneş enerjisi hedeflerine 2023’te ulaşarak, belirlemiş olduğu hedefi altı yıl önce tamamlamış oldu. Bununla birlikte Çin, yeni kömür yakıtlı santrallerin inşası için verilen izinleri geri çekmeye de başladı. Yenilenebilir enerji ekipmanlarının ucuzlamasına rağmen Çin’deki yenilenebilir enerji yatırımları yüzde 4 oranında düşüş gösterdi.
Karbon azaltımını teşvik eden sübvansiyonlar ve vergi indirimlerini içeren Enflasyon Azaltma Yasası’nın (Inflation Reduction Act) hayata geçirilmesinin ardından ABD’de ise ortalama yatırım, 2022 öncesine göre yüzde 63 artış gösterdi.
Pakistan ise güneş enerjisi yatırımlarında büyük bir sıçrama yaparak, geçen yıl bulunduğu 14. sıradan bu yıl 5. sıraya yükseldi.
Yenilenebilir enerjiye yatırımların, iklim hedefi doğrultusunda artırılması gerekiyor
Aralık 2023’te gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı’nda (COP28), katılımcı ülkeler, 2030 yılına kadar yenilenebilir enerji kapasitesini üç katına çıkarma konusunda anlaşmaya varmıştı. BloombergNEF’e göre, bu hedefe ulaşmak için 2024-2030 döneminde yenilenebilir enerjiye yapılacak yatırımların 2023 seviyelerine göre 1,6 kat artırılması gerekiyor. Ancak şu ana kadar bu artış gerçekleşmedi.
Raporun bulgularını değerlendiren BloombergNEF Temiz Enerji Bölümü Başkanı Meredith Annex, yenilenebilir enerji kaynaklarının küresel enerji üretimindeki payının her yıl arttığını ve 2023’te önemli bir noktaya ulaşıldığını belirtti. Küresel rüzgâr enerjisi kapasitesi, 1 TW (teravat) sınırını geçti. G20 ekonomileri arasında en temiz enerji envanterine sahip olan Brezilya ise 2023’te elektrik üretiminin yüzde 88’ini yenilenebilir kaynaklardan sağladı.
Annex, 2024’ün ikinci yarısının yatırım ortamı açısından “belirleyici” olacağını ifade etti. İstikrarlı büyümenin olumlu bir işaret olduğunu belirten Annex, sektörün yeni bir seviyeye ulaşmakta olduğunu söyledi. Ancak net sıfır hedeflerine ulaşmak için daha hızlı bir hareket edilmesi gerektiğine de dikkat çekti.