Avrupa Komisyonu tarafından onaylanan Temiz Sanayi Anlaşması, sanayinin karbonsuzlaşmasını ekonomik büyüme fırsatına dönüştürmeyi amaçlıyor.
Avrupa Komisyonu yüksek enerji maliyetleri ve küresel rekabet baskısı karşısında, Temiz Sanayi Anlaşması’nı (Clean Industrial Deal) hayata geçiriyor. Anlaşma, sanayinin karbonsuzlaşmasını hızlandırmak, enerji fiyatlarını düşürmek, nitelikli iş fırsatları yaratmak ve şirketler için uygun bir iş ortamı sağlamak amaçlarını taşıyor.
Anlaşma kapsamında çelik, metal ve kimya gibi enerji yoğun sektörlerin temiz enerjiye geçişini sağlamak ve yüksek maliyetler karşısında rekabetçiliğini korumak için destekler sunulacak.
Diğer yandan, sanayinin yeşil dönüşümü ve karbonsuzlaşması için temiz teknolojilere ağırlık verilecek. Temiz enerji yatırımları ve elektrifikasyon artırılıp enerji verimliliği uygulamalarının yaygınlaştırılmasıyla ithal fosil yakıtlara bağımlılık azaltılacak. Avrupa’da üretilen temiz ürünlerin talebi de artırılacak. Kamu ve özel sektör ihalelerinde üye ülkelerde üretilmiş olması ön planda olacak.
Temiz üretim için finansman sağlanacak
Avrupa Birliği (AB), temiz üretimi desteklemek için 100 milyar avroluk bir fon oluşturacak ve sanayinin karbonsuzlaşmasını hızlandırmak için Sanayi Karbonsuzlaşma Bankası’nı kuracak.
Horizon Europe programı kapsamında Ar-Ge ve inovasyon projelerine özel fon ayrılacak. InvestEU düzenlemesi gözden geçirilecek ve 50 milyar avro finansman sağlanarak temiz teknoloji ile atık azaltımı desteklenecek.
Karbonsuzlaşma sürecinde döngüsel ekonomi önemli rol oynayacak
Döngüsel ekonomiyi teşvik etmek de anlaşmanın temel unsurlarından birini oluşturuyor. Bu kapsamda atıkların azaltılması, geri dönüşümün artırılması ve kaynakların daha verimli kullanılması hedefleniyor.
2026’da yürürlüğe girecek Döngüsel Ekonomi Yasası ile atıkların azaltılması, malzemelerin verimli kullanılması ve istihdam yaratılması hedefleniyor. 2030 yılına kadar AB’de kullanılan malzemelerin yüzde 24’ünün döngüsel olması amaçlanıyor.
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması basitleşecek
AB’nin küresel tedarik zincirlerini çeşitlendirmesi ve ekonomik güvenliğinin sağlanması için Temiz Ticaret ve Yatırım Ortaklıkları oluşturularak yeni ticari anlaşmalar yapılacak. Ayrıca, anlaşma Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması’nın (SKDM) basitleştirilmesi ve güçlendirilmesini de içeriyor.
SKDM, AB’ye ithal edilen karbon yoğun ürünlerin emisyonlarını fiyatlandırarak Avrupa sanayisinin rekabetçiliğini korumayı ve küresel karbon kaçağını önlemeyi amaçlıyor. Yeni düzenlemelerle SKDM süreci basitleştirilecek ve karbon fiyatlandırma sistemlerine sahip ülkeler için kolaylaştırıcı adımlar atılacak. Böylece sanayiye yönelik idari yükün azaltılması ve küresel karbon fiyatlandırmasının teşvik edilmesi hedefleniyor.
Bununla birlikte şirketlerinin ortak ham madde talebi oluşturmasına olanak sağlayacak bir ham madde tedarik mekanizması kurulacak. AB için Kritik Ham Maddeler Merkezi oluşturulacak ve toplu alımlar üzerinden daha uygun fiyatlar elde edilecek.
Düşük karbon ekonomisine geçiş sürecinde Beceri Birliği kurulacak ve temiz teknolojiler, dijitalleşme ve girişimcilik alanlarında iş gücünün yeni beceriler kazanması sağlanacak.
Ayrıca, Erasmus+ programı ile eğitim ve mesleki gelişimi desteklenerek 90 milyon avroluk fon sağlanacak.
AB ekonomisini güçlendirmek için bürokratik engeller azaltılacak ve üye devletler arasındaki politika koordinasyonu güçlendirilecek.