Akıllı ambalajlar yiyeceklerdeki bakterileri öldürebilecek

Yeni bir araştırmaya göre, akıllı ambalaj teknolojisi yoluyla yiyecekler içerisinde bakteri üremesini engellemek mümkün olacak.

Tüketicilerin talepleri ve gıda endüstrisinin eğilimleri, yeni gıda paketleme teknolojilerinin gelişmesine olanak tanıyor.Bu alanda son yıllarda yaşanan yenilikçi gelişmelerden biri de paketlenmiş gıdanın kalitesi ve güvenliği hakkında bilgi almayı sağlayan akıllı ambalajlar.

Akıllı ambalaj, paketlenmiş gıdaların taşınması ve depolanması sırasındaki kalitesi hakkında bilgi vermek için paketlenmiş gıdanın şartlarını izleyen sistemlere deniyor. Akıllı ambalajlar ayrıca dış çevre ve sistemdeki bileşenler arasındaki iletişimi ve gıdanın son kullanma tarihinden önce raf ömrünün ölçülmesini sağlıyor. Tüketiciye gıdanın şartları ve durumu hakkında bilgi vermek için tasarlanan akıllı ambalajların, zaman-sıcaklık, tazelik, patojen ve gaz konsantrasyon indikatörleri gibi duyarlı oldukları değişkene göre farklı çeşitleri bulunuyor.

Meyvelerin raf ömrünü uzatan ve meyveleri taze tutan akıllı ambalaj teknolojisi

Singapur Nanyang Teknoloji Üniversitesi ve Harvard Üniversitesi iş birliğinde gerçekleşen bir araştırmaya göre, akıllı ambalaj teknolojisi yoluyla yiyecekler içerisinde bakteri üremesini engellemek de mümkün olacak. Biyolojik olarak parçalanabilen, sürdürülebilir ve insanlara zararlı mikropları öldüren bir akıllı ambalaj malzemesi geliştiren bilim insanları, bu yolla taze meyvelerin raf ömrünün de 2-3 gün uzadığını açıkladı.

Doğal antimikrobiyal bileşiklerden oluşan bir kokteylle oluşturulan su geçirmeyen gıda ambalajının içeriğinde yemeklerde de kullanılan kekik yağı ve turunçgillerde yaygın olarak bulunan sitrik asit yer alıyor. Nem veya zararlı bakteri enzimleri arttığında akıllı ambalajın lifleri bakterileri öldürmeye başlıyor. Araştırmaya göre, geliştirilen akıllı ambalaj teknolojisi E.coli, Liseria ve mantarlar üzerinde bile etkili.

“Gıdaların doğal yapısı bozulmuyor”

Buluşlarının birçok gıdayı bozabilecek bakterilere karşı antimikrobiyal özellikler gösterdiğini belirten araştırma lideri Prof. Dr. Mary Chan, ambalajın balık, et, sebze ve meyve gibi çeşitli ürünlerde uygulanabilir olduğuna dikkat çekiyor: “Antimikrobiyaller, sadece bakteri veya yüksek nem varsa salınıyor. Böylelikle koruma sadece gerektiğinde sağlanıyor. Kısaca kimyasalların kullanımı en aza indirgenmekte. Üstelik gıdaların doğal yapısı da bozulmuyor.”

Gıdalarda paketleme neden önemli?

Gıda tüketiminde dikkat edilmesi gereken en önemli iki konu gıdanın besin değeri ve gıdanın güvenilirliği. Gıda güvenilirliğinin en geçerli garantisi ise ambalaj. Paketli gıda ambalajı, gıdanın besin değerini korurken aynı zamanda hijyen sağlıyor ve bozulmayı geciktiriyor.

Gıda Hattı’nın haberine göre ambalajlı gıdadan kasıt, üretim yerinde ya da ayrı bir işletmede, gıda üretimine uygun koşullar altında paketlenmiş ve kanunlara uygun şekilde etiketlenmiş gıda. Ayrıca paketli gıdalar tüketiciye birçok avantaj sağlıyor. Bu avantajlardan bazıları şöyle:

• Paketli gıdalar her aşamada uluslararası standartlara ve kanunlara bağlı şekilde üretilir.
• Ambalajlı gıdalar her aşamada denetlemeye tabidir, güvenilirdir.
• Bir şekilde kurallara uymayan bir paketli gıdaya rastlanırsa uygunsuzluğun sebebi ve sorumlusu kolaylıkla tespit edilerek gerekli önlemler alınır ve yaptırımlar uygulanır.
• Ambalajlı gıdalar bozulma riskini en aza indirilecek şekilde üretilir, güvenilirdir.
• Paketli gıdaları son tüketim tarihleri kolaylıkla görülebilir ve buna göre tüketilebilir.
• Ambalajlı gıdaların üretimi akışı ve içeriği tamamıyla şeffaftır.
• Yetkililer ve tüketiciler paketli gıda hakkında her bilgiye etikete bakarak kolaylıkla ulaşabilir.

Peki, ambalajı olmayan gıdalar zararlı mı? Ambalajı ve etiketi olmayan, dökme olarak satılan ürünlerde yukarıdaki bilgiler resmi belge ile tüketiciye sağlanmak durumunda. Bunun yapılamaması halinde, örneğin yol kenarından alınan bir kalıp otlu peynirde ürünün gerçekten tanımına uygun bir “otlu peynir” olup olmadığının, üründeki otların neler olduğunun, hangi hayvanın sütünün kullanıldığının, üründe alerjen maddeler bulunup bulunmadığının, son tüketim tarihinin, üretici kim olduğunun ve hangi tesiste üretildiğinin ve ürünün içindeki yağ, tuz, protein, enerji miktarlarının bilinememesi gibi çeşitler sorunlar oluşabilir. Kısacası ürün hakkında hiçbir şey resmi olarak bilinemez. Bu durumda da tüketicinin satıcının sözlerine güvenmekten başka çaresi kalmaz.

Sürdürülebilir ambalaj ve paketleme yöntemleri de dahil olmak üzere gıda sektöründeki son trendleri ve sürdürülebilirlik önceliklerini öğrenmek için İstanbul Sanayi Odası tarafından hazırlanan “Gıda Ürünleri Sanayi Sürdürülebilirlik Yol Haritası”nı da inceleyebilirsiniz.