Biyoçeşitlilik kredileri, ekosistemlerin korunmasını ve restorasyonunu teşvik etmek için finansal bir çözüm ortaya koyuyor.
2022 yılında imzalanan Kunming-Montreal Küresel Biyoçeşitlilik Çerçevesi kapsamında biyoçeşitlilik kaybının önlenmesi ve tersine çevrilmesi hedeflenirken, bu çabaların finansmanı için yeni araçlara ihtiyaç duyuluyor. Bu bağlamda biyoçeşitlilik kredileri, doğayı korumaya ve restorasyona yönelik yatırımları artırmak için umut vadeden bir çözüm olarak öne çıkıyor.
Dünya Ekonomik Forumu (World Economic Forum, WEF) tarafından, McKinsey & Company iş birliğiyle hazırlanan “Biyoçeşitlilik Kredileri: Yüksek Güvenilirlikteki Projeleri Belirleme Rehberi” başlıklı rapor, doğa koruma finansmanında değerli ve yapıcı bir yaklaşım sunuyor.
Biyoçeşitlilik kredileri, ekosistemleri koruma, doğa restorasyonu ve sürdürülebilir yönetim gibi projelerden oluşan ve ticareti yapılabilen finansal araçları ifade ediyor. Bu krediler, işletmeler ve yatırımcılar için doğaya yönelik olumsuz etkileri dengeleme ve doğa pozitif yatırımları teşvik etme fırsatı sunuyor. Ancak kredilerin etkili olması için doğrulamanın ve şeffaflığın sağlanması da gerekiyor.
Raporda, biyoçeşitlilik kredilerinin güvenilir ve etkili olmasını sağlamak için kriterler belirleniyor:
- Yerel halkların ve yerli toplulukların hakları korunmalı ve projelerde söz sahibi olmaları sağlanmalı,
- Projelerden elde edilen ekonomik ve sosyal faydalar adil bir şekilde paylaşılmalı,
- Proje sahiplerinin ilgili alanlarda yasal haklara sahip oldukları belgelenmeli,
- Projelerin tasarım, uygulama ve finansman süreçleri şeffaf olmalı,
- Projeler bağımsız uzmanlar tarafından denetlenmeli ve doğrulanmalı,
- Projelerin etkileri sürekli olarak izlenmeli ve kamuya açık bir şekilde raporlanmalı,
- Krediler, bağımsız ve güvenilir kuruluşlar tarafından yönetilmeli,
- Biyoçeşitlilik kredilerinin, karbon kredileriyle birlikte kullanılmaları teşvik edilmeli ve özel sektör sürece dahil edilerek doğa koruma çabalarını finanse edecek sürdürülebilir mekanizmalar oluşturulmalı,
- Projelerin uzun vadeli etkileri göz önünde bulundurulmalı ve sürdürülebilir olmalı.
- .Projelerin başka alanlarda çevresel zararlara yol açmasının önüne geçilmeli.
Raporda, biyoçeşitlilik kredilerinin etkinliğini artırmak için sürekli olarak yeni standartlar geliştirilmesi gerektiği vurgulanıyor. Nitekim Dünya Ekonomik Forumu ile McKinsey & Company, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarıyla iş birliği yaparak, yüksek güvenilirlikteki projelerin hayata geçirilmesi için rehberin güncellenmeye devam edeceğini belirtiyor.