Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi 2024, 146 ülkeyi inceleyerek dünya ekonomilerinin cinsiyet eşitliğine yönelik ilerlemelerini analiz ediyor.
2006’dan bu yana yayımlanan Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi, “Ekonomik Katılım ve Fırsatlar”, “Eğitim Olanakları”, “Sağlık ve Hayatta Kalma” ve “Siyasi Güçlendirme” olmak üzere dört temel boyutta cinsiyet eşitliğinin mevcut durumunu ve gelişimini ölçüyor. Bu yıl 18. kez yayımlanan endeks, dünya ekonomilerinin cinsiyet eşitliğine yönelik ilerlemelerini analiz ediyor.
Endeks, cinsiyet farkının ne kadarının kapatıldığını, 0-100 arasında puanlandırarak kat edilen mesafeyi ölçüyor.
2024’te 146 ülke için küresel cinsiyet farkı puanı yüzde 0,1 puan artarak yüzde 68,5 olarak belirlendi. Geçen yıla göre anlamlı bir değişiklik olmaması, pariteye ulaşma hızını da yavaşlatıyor. Mevcut verilere göre, tam eşitliğe ulaşmanın 134 yıl alacağı ve önlem alınmadığı takdirde 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA) kapsamında belirlenen hedeflere ulaşılamayacağı belirtiliyor.
Küresel Cinsiyet Eşitsizliği Endeksi 2024, hiçbir ülkenin tam olarak cinsiyet eşitliğine ulaşamadığını ortaya koyuyor. İzlanda yüzde 93,5 ile endekste on beş yıldır liderliğini sürdürüyor ve cinsiyet farkının yüzde 90’ından fazlasını kapatan tek ekonomi olmaya devam ediyor. Cinsiyet eşitsizliği farkını en fazla kapatan diğer dokuz ekonomiden sekizinde ise farkın yüzde 80’inden fazlasının kapandığı görülüyor.
İzlanda’nın yanı sıra, ilk onda sırasıyla yüzde 87,5 ile Finlandiya ve Norveç; yüzde 83,5 ile Yeni Zelanda; yüzde 81,6 ile İsveç; yüzde 81,1 ile Nikaragua; yüzde 81 ile Almanya; yüzde 80,5 ile Namibya; yüzde 80,2 ile İrlanda ve yüzde 79,7 ile İspanya yer alıyor.
2024 endeksinde kapsanan 146 ekonomi arasında, “Sağlık ve Hayatta Kalma” cinsiyet farkı yüzde 96 oranında, “Eğitim Olanakları” farkı yüzde 94,9, “Ekonomik Katılım ve Fırsatlar” farkı yüzde 60,5 ve “Siyasi Güçlendirme” farkı yüzde 22,5 oranında kapatıldığı görülüyor.
Genel olarak, en büyük değişim “Siyasi Güçlendirme” alanında gerçekleşti ve son 18 endekste toplamda 8,3 puan artarak yüzde 22,8’e ulaştı. “Ekonomik Katılım ve Fırsatlar” ve “Eğitim Olanakları” alanlarında ise sırasıyla 4,8 ve 4,2 puan artış yaşandı. “Sağlık ve Hayatta Kalma” alt endeksinde ise 2006’dan bu yana 0,2 puanlık hafif bir düşüş gerçekleşti.
Bu yılki sonuçlar, “Eğitim Olanakları” alanında pariteye ulaşma süresini 20 yıla ve “Siyasi Güçlendirme” alanında 169 yıla uzattı. Ancak “Ekonomik Katılım ve Fırsatlar” alanında pariteye ulaşma süresi 152 yıla indirildi. “Sağlık ve Hayatta Kalma” cinsiyet farkını kapatma süresi ise belirsizliğini koruyor.