COP 29 zirvesi, iklim finansmanı ve küresel iklim hareketinin geleceğine odaklanacak.
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı (COP 29), bu yıl 11 Kasım’da Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de gerçekleşecek. COP 29 zirvesi, iklim değişikliğiyle mücadelede küresel dayanışmayı güçlendirmeyi, ulusal uyum planlarını hızlandırmayı ve finansal akışları artırmayı hedefliyor. Bu adımlar, Paris İklim Anlaşması’nın 1,5°C hedefinin sağlanması açısından büyük önem taşıyor. Zirvede alınacak kararlar, COP 30’da Brezilya’da yapılacak bir sonraki zirvede anlaşmaya dönüşerek küresel iklim hedeflerine yönelik önemli bir ilerleme kaydetmeyi amaçlıyor.
Zirvenin ana gündeminde iklim finansmanı ve gelişmekte olan ülkelerin iklim değişikliğine uyum, Kayıp ve Zarar fonu için kaynakların sağlanması yer alacak. Bu kapsamda müzakere edilecek Yeni Kolektif Nicel Hedefler (New Collective Quantified Goal, NCQG), iklim değişikliğiyle mücadelede daha iddialı, şeffaf ve öngörülebilir bir finansman hedefi belirlemeyi amaçlıyor.Konferansta NCQG’nin daha kapsayıcı hale getirilmesi, iklim değişikliğini azaltım ve uyum ihtiyacının dengelenmesi, aynı zamanda toplumsal cinsiyet eşitliği ve insan haklarına dayalı bir çerçeve oluşturulması bekleniyor. Zirvede hangi ülkelerin ne kadar katkıda bulunacağı ve bu finansmanın tam olarak hangi alanlarda kullanılacağı gibi detaylar da netleştirilecek.
Bu yılki zirve, Şubat 2025’e kadar güncellenmesi gereken Ulusal Katkı Beyanları’nın (Nationally Determined Contributions, NDC) öncesinde düzenlenen son zirve olması nedeniyle de önem taşıyor. Zirve, ülkelerin iklim taahhütlerini daha iddialı hale getirmeleri için bir ivme yaratmayı amaçlıyor. Paris İklim Anlaşması’nın 6. Maddesi kapsamında karbon ticareti kurallarının daha kapsamlı bir şekilde ele alınması ve bu kuralların güçlendirilmesi de beklenen gelişmeler arasında yer alıyor.
COP 29, aynı zamanda ülkelerin Ulusal Uyum Planı (National Adaptation Plan, NAP) süreçlerinde kaydettikleri ilerlemeyi değerlendirme fırsatı sunacak. Özellikle gelişmekte olan ülkelerin bu alanda attıkları adımlar masaya yatırılacak, uyum eylemlerini hızlandırmak, iklim değişikliği karşısında kırılganlığı azaltmak ve dirençliliği artırmak için yeni öneriler gündeme gelecek. Zirvede, uyum planlarının uygulanması ve bu konuda gerekli finansal destek sağlanması konuları önemli başlıklardan biri olacak.
COP 29 zirvesi, küresel iklim direnci hedeflerine yönelik ilerlemeyi ölçmek amacıyla bir dizi gösterge belirlemeyi amaçlayan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE)-Belém çalışma programını ilerletmek için de bir fırsat sunacak. Zirvede, ülkeler ve uzmanlar bu göstergeler üzerinde çalışarak COP 30’da Brezilya’da yapılacak zirvede anlaşmaya varmayı hedefleyecek.
Fosil yakıt sübvansiyonları karbonsuzlaşma çabalarını yavaşlatıyor
Geçmiş COP zirvelerinde ülkeler, fosil yakıt sübvansiyonlarını kaldırma taahhüdünde bulunmuş ancak 2022 yılı itibarıyla bu sübvansiyonların kamu finansman desteği 1,7 trilyon dolara kadar çıkmıştı. Ancak fosil yakıt sübvansiyonlarının kesilmemesi, temiz enerji yatırımlarının rekabet gücünü olumsuz etkileyerek küresel karbonsuzlaşma çabalarını yavaşlatmaya devam ediyor.
Bu doğrultuda COP 29’da fosil yakıt sübvansiyonlarının tanımının netleştirilmesi ve aşamalı olarak kaldırılması konusunda somut bir zaman çizelgesinin belirlenmesi bekleniyor. Temiz Enerji Geçiş Ortaklığı üyeleri de COP 29’da yeni bir temiz enerji eylem planı sunarak taahhütlerini açıklayacak.