Dijital teknolojiler, iklim nötrlüğünün sağlanmasında, çevre kirliliğinin azaltılmasında ve biyolojik çeşitliliğin geri kazanılmasında kilit bir rol oynayabilir.
Politika yapıcıların Avrupa Birliği’ni (AB) ve dünyayı etkileme potansiyeline sahip fenomenlere ve uzun vadeli eğilimlere yönelik farkındalığını artırmayı amaçlayan Yıllık Stratejik Öngörü Raporları’nın bu yılki sunumunda, dijital teknolojiler ve yeşil dönüşüm arasındaki uzun vadeli etkileşime ve karşılıklı güçlendirilmesine odaklanılıyor.
Raporda, Avrupa Birliği’ndeki en yüksek sera gazı salımına sebep olan tarım, inşaat, elektrik gibi enerji yoğun endüstriler ve ulaşım sektörleri ele alınarak dijital teknolojilerin bu sektörleri daha sürdürülebilir hale getirmeye nasıl yardımcı olabileceği ve ekonomik, sosyal ve politik faktörlerin yeşil ve dijital geçişi nasıl etkileyeceği ele alındı.
Sürdürülebilir gelecek için yeşil ve dijital geçiş
Dijital teknolojiler, hem imalatlarından hem de kullanımlarından kaynaklanan çevresel yükleri beraberinde getiriyor. Veri merkezleri, yapay zeka ve blok zinciri giderek artan miktarda elektrik, malzeme ve su kullanıyor. Buna ek olarak dijital teknolojiler, geri dönüştürülmediğinden veya geri dönüştürülmesi zor olduğundan, büyük ölçüde nadir toprak elementlerinin mevcudiyetine bağımlı oluyor. Dolayısıyla dijital teknoloji atıkları hızla çoğalıyor.
Rapora göre, yeşil ve dijital teknolojilerin olumlu bir çevresel etkiye sahip olmasını sağlamak için nitelikli araştırma ve inovasyon ile tüm yaşam döngüleri boyunca çevresel performansları optimize edilebilir. Ek olarak yapılacak düzenlemeler ile çevre dostu teknolojilerin kullanımı yaygınlaştırılabilir.
Yeni nesil piller ve nesnelerin interneti gibi dijital teknolojiler, karayolu taşımacılığına (yarı römork kamyonu) veya havacılığa kadar farklı ulaşım araçları için daha sürdürülebilir bir geçişi mümkün kılabilir.
Akıllı sayaçlar ve sensörler, üretimde enerjiyi ve malzeme verimliliğini artırabilir. Dijital ikizler (bir nesnenin sanal temsili) sistem tasarımlarını iyileştirebilir, yeni ürünleri test edebilir, ürün yaşam döngüsünü değerlendirebilir ve en uygun malzemeleri belirleyebilir.
Bilgi modellemeye dayanan teknolojiler, tasarım aşamasında seçenekleri çeşitlendirebilir ve sektörün enerji verimliliğini artırabilir. Anonimleştirilmiş verilerin, akıllı cihazların ve tüketici davranışlarının mevcudiyeti, yenilemelerde hedeflenen yatırımları mümkün kılabilir.
Yeşil ve dijital geçiş, AB’nin ekonomi politikalarının sürdürülebilirliğe ve döngüselliğe doğru ayarlanmasını gerektirecek. Hem özel hem de kamu sektörü tarafından sürdürülebilir projelere yatırım yapılması kilit öneme sahip olacak. Bu kapsamda yeşil ve dijital geçişin gerçekleştirilebilmesi için 2030 yılına kadar yıllık yaklaşık 650 milyar avroya ihtiyaç duyulabileceği tahmin ediliyor.
Eylem planı belirlendi
Stratejik Öngörü Raporu 2022’de, 2050’ye kadar yeşil ve dijital geçişler arasındaki etkileşimle ilgili fırsatları güçlendirmek ve potansiyel riskleri en aza indirmek için ihtiyaç duyulan eylem planı da belirlendi.
Eylem planı kapsamında, AB Kritik Teknolojiler Gözlemevi’nin (EU Observatory of Critical Technologies) çalışmaları aracılığıyla, eşleştirme için kritik olan sektörlerde esnekliğin ve açık stratejik özerkliğin güçlendirilmesi hedefleniyor.
AB’nin düzenleyici ve standardizasyon gücünden yararlanarak ve ortaklıkları teşvik ederek yeşil ve dijital diplomasiyi hızlandırmak, sosyal korumayı ve refah devletini güçlendirerek ekonomik ve sosyal uyumu sağlamak da belirlenen eylem planı kapsamında yer aldı.
Eylem planı ile, yeni teknolojiler için geleceğe yönelik ek yatırımların gerçekleştirilmesi, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın yanı sıra refahı ölçmek için yeni takip mekanizmaları geliştirilmesi ve Ortak Pazar (Single Market) için sürdürülebilir iş modelleri ve tüketici kalıplarına elverişli, geleceğe yönelik bir düzenleyici çerçeve oluşturulması da amaçlanıyor.