PCT tarafından hazırlanan rapor, karbon fiyatlandırma araçlarının iklim değişikliği ile mücadelede küresel çapta yeterli olmadığını gösteriyor.
1990 yılında ilk defa uygulanan karbon vergisinden günümüze karbon fiyatlandırma araçlarının sayısı artmaya devam ediyor. Bu araçlar, toplam sera gazı emisyonlarının azaltılması amacıyla kullanılıyor. Araçların etkilerinin değerlendirilmesi için geliştirilen karbon fiyatlandırma metrikleri ise karbon fiyatlandırmasının mevcut durumunu, eğilimlerini ve etkilerini ölçmeye yardımcı olarak iklim politikalarının oluşturulmasında, karbon fiyatlandırma stratejilerinin geliştirilmesinde ve değerlendirilmesinde politikacılar, şirketler ve diğer paydaşlara önemli bir rehberlik sağlıyor.
2022 yılı itibarıyla 68 farklı karbon fiyatlandırma aracı dünya genelinde aktif olarak kullanılıyor. Ancak Uluslararası Para Fonu (International Monetary Fund, IMF), Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (Organisation for Economic Co-operation and Development, OECD), Birleşmiş Milletler ve Dünya Bankası’nın ortak bir girişimi olan Vergi İşbirliği Platformu (The Platform for Collaboration on Tax, PCT) tarafından hazırlanan “Karbon Fiyatlandırma Ölçütleri: Mevcut Araçların ve Veri Tabanlarının Analizi” raporu, karbon fiyatlandırma araçlarının iklim değişikliğiyle mücadelede yetersiz kaldığını ortaya koyuyor.
Rapor, enerji fiyatlarının çevresel maliyetlerini yeterince yansıtmadığını ve enerji tüketiminin büyük bir kısmının hala karbon fiyatlandırmasına tabi olmadığına dikkat çekiyor. Rapora göre, yüksek kirletici içeriğe sahip yakıtların daha düşük karbon fiyatlarına tabi tutulması, fosil yakıtların kullanımını dolaylı olarak artırıyor.
Rapora göre küresel emisyonların yalnızca yüzde 4’ü 2030 hedeflerini karşılayacak seviyede doğrudan bir karbon fiyatına tabi tutuluyor. Dünya genelindeki sera gazı emisyonlarının ise yüzde 59,3’ü mevcut karbon fiyatlandırma araçlarının kapsamında yer almıyor.
Uzmanlar, karbon fiyatlandırma araçlarının enerji fiyatlarının çevresel etkilerini daha iyi yansıtacak şekilde revize edilmesi gerektiğini ve fosil yakıtlara yönelik sübvansiyonların azaltılması veya kaldırılması gerektiğini vurguluyor. Ayrıca karbon fiyatlandırma araçlarının daha fazla ülkede uygulanmaya başlanması ve daha fazla sektörü kapsaması gerektiği belirtiliyor.