Avustralyalı bir iklim araştırmacısı, merkez bankaları tarafından kullanılan iklim modellerinin zayıf olduğunu ve trilyonlarca doların yanlış tahsis edilebileceğini söyledi.
Mevcut iklim modelleri, sera gazlarının dünya yüzey sıcaklıklarını nasıl artırdığının daha iyi anlaşılmasına yardımcı oluyor. Model çıktılarının çoğu, küresel ölçekte ve 50 ila 100 yıl içinde iklim değişikliği koşullarını değerlendirmeye yönelik hazırlanıyor. Ancak bu model çıktıları, birkaç yıl içinde belirli bir projenin iklim değişikliğinden nasıl etkilenebileceği sorusuna çoğu zaman cevap veremiyor. Uzun vadeli ve küresel ölçekli iklim verilerini, kısa vadeli, bölgeye özgü finansal risklerin projeksiyonlarını hesaba katmadan bir modele sıkıştırmak, hatalı yönlendirmelere yol açabiliyor.
Avustralya Araştırma Konseyi’ne bağlı Aşırı İklimler için Mükemmeliyet Merkezi (Centre of Excellence for Climate Extremes) direktörü Prof. Andy Pitman, merkez bankalarının ve düzenleyicilerin gezegen ısındıkça iklimlerin nasıl etkileneceğini tahmin etmede iyi olan modellere güvendiklerini ancak bu modellerin mahalle ve semt gibi küçük ölçekli alanlarda aşırı hava koşullarının oluşturabileceği riskleri öngöremediklerini söylüyor.
Pitman, “Bu modellerle, iklim değişikliğinin maliyetini bazı bölgelerde olduğundan fazla, bazılarında ise fazlasıyla hafife alıyoruz. Bu konuyu ciddiye almamız gerekiyor. Sadece açık kaynaklarda yer alan verilerle yapılan ekonomik değerlendirmeler yetersiz kalıyor.” diyor.
Pitman modellerde, uygun iklim projeksiyonlarının geliştirilerek ve yerel yönetimlerle istişare edilerek daha kapsamlı bir şekilde yeniden tasarlanması çağrısında bulunuyor.
Pitman, bu tip modellerde 100 km’den 100 km’ye ölçeklendirme yapılarak tahminlerin oluşturulduğunu, verilerin muğlak olduğunu ve bu yüzden aşırı hava olaylarının nasıl sonuçlar doğuracağını tahmin etmede onları güvenilmez kıldığını belirterek; “Milyarlarca veya trilyonlarca doları etrafa saçacaksanız, iklime dair verilerin nasıl yorumlanacağı konusunda doğru yerden bilimsel tavsiyeler aldığınızdan emin olmalısınız. Bence bu çok kolay ama düzenleyiciler nedense bunu yapmıyor.” diyor.
Çevresel Araştırma: İklim (Environmental Research: Climate) dergisinde yer alan bir raporda ayrıntılı olarak açıklanan endişeler, “kurumların iklim değişikliğinin doğuracağı risklere ve fırsatlara karşı hazırlıklı olmalarını sağlamayı” hedefleyen Avustralya İhtiyati Düzenleme Kurumu’nun (Australian Prudential Regulation Authority, APRA) 2022-23 kurumsal planında da yer aldı.
Konuya yönelik açıklama yapan APRA sözcüsü, “APRA her kuruluşa özel iklim değişikliği kaynaklı risk değerlendirmesi yapmaktan sorumlu değil. APRA, kuruluşların mevcut riskleri doğru bir şekilde anlayarak kredi verme, yatırım yapma ve sigortalama kararları vermelerine yardımcı oluyor.” dedi.
Avustralya Merkez Bankası, APRA ve dünya çapında 100 merkez bankası ile diğer düzenleyiciler iklim krizinin ekonomik ve finansal istikrarı nasıl etkileyeceğini anlamak için Network for Greening the Financial System (NGFS) tarafından oluşturulan modellere güveniyor.
Pitman, 2021 yılında yazdığı başka bir makalede NGFS ve benzeri gruplar tarafından kullanılan modelleri incelemiş ve benzer uyarılarda bulunmuştu.