Startup Blink tarafından yayımlanan Küresel Startup Ekosistemi Endeksi 2021 raporuna göre Türkiye’nin startup ekosistemi pandemiye rağmen iyileşmeye devam etti. Pek çok kriterin göz önünde tutulduğu sıralamada Türkiye, bir önceki yıla göre beş basamak yükselerek, en iyi startup ekosistemine sahip 100 ülke arasında 44. oldu. Türkiye’de en iyi startup ekosistemini sağlayan şehirler ise sırasıyla İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Bursa, Gaziantep, Trabzon, Kayseri ve Eskişehir.
Startup sayısı, kalitesi, çalışma koşulları, çalışan sayısı, internet özgürlüğü, İngilizce seviyesi, iş yapma kolaylığı, teknoloji servislerine ulaşım gibi kriterlerin göz önünde tutulduğu sıralamada Türkiye, bir önceki yıla göre beş basamak yükseldi. 100 ülke ve 1000 şehir üzerinde yapılan araştırma, ilk kez 2017’de yayınlanmış ve Türkiye o yıl 34. sırada yer almıştı, 2020’de ise 49. sıraya gerilemişti.
Sadece İstanbul’da 96 ulaşım startup’ı var
Dünya geneline bakıldığında İstanbul, bir önceki seneye göre 11 basamak yükselerek 69. oldu. İstanbul merkezli startup’ların en fazla yoğunlaştığı sektörler ise ulaşım teknolojisi, e-ticaret ve perakende teknolojisi, eğitim teknolojisi ve finansal teknoloji oldu. Doğu Avrupa’da da dördüncü sırada yer alan İstanbul’da kurulu toplam 96 ulaşım girişimcisi şirket var. Startup Blink, İstanbul merkezli ve en fazla müşteriye sahip ilk üç girişimi ise şöyle sıraladı: BluTV, İyisahne ve Getir. Ankara ise bir önceki yıla göre 21 basamak gerileyerek 1000 şehir arasında 210. oldu. Ankara’da en fazla öne çıkan ilk üç startup ise Evreka, Netvent ve Thundra olarak sıralandı.
Gaziantep ve Eskişehir ilk kez ilk 1000’de
En fazla sıçramayı yapan şehir İzmir oldu. 2021’de 61 basamak yükselen İzmir, 384. sırada yer aldı. 816. sıradaki Gaziantep ve 948. sıradaki Eskişehir de 1000 şehirlik listeye ilk kez giren iki Türk kenti oldu. Gaziantep merkezli oyun yazılımcısı Rotatelab ve TCMB’nin 16 Nisan’da açıkladığı kripto paraların ödemelerde kullanılmasını yasaklayan kararı sonrası faaliyetlerini durdurmak zorunda kalan Eskişehir merkezli ödeme sistemi DigiliraPay de Startup Blink listesine girdi. Listeye 2020’de 10 şehir sokan Türkiye için bu sayı, 2021’de dokuz oldu.
Türkiye’deki startup sistemi Avrupa, Asya ve Orta Doğulu girişimcilere dayanak sağlıyor
Startup Blink’in raporundaki değerlendirmede Türkiye’nin startup ekosisteminin 2021’de büyüme periyoduna girdiği de belirtildi. Türkiye’nin startup sisteminin, Avrupa, Asya ve Orta Doğu’daki girişimcilere de dayanak sağladığının belirtildiği rapora göre, kamunun teknoloji ekosisteminin ihtiyaçlarını karşılaması ve istikrar kazandırmasıyla Türkiye, negatif momentumunu tersine çevirebilir ve muazzam potansiyelini karşılamaya daha da yaklaşabilir.
Yatırımlar oyun sektöründe yoğunlaşıyor
Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi’nin verilerine göre 2020’de 179 startup melek yatırımcılar ve risk sermayedarlarından toplam 137 milyon dolarlık yatırım aldı. 2021’in ilk çeyreğinde ise yeni bir rekor kırıldı. Üç ayda 61 Türk girişiminin aldığı yatırım 509 milyon dolar olurken, en fazla yatırım alan 10 şirketin dördü ise oyun sektöründe yer aldı. Startups Watch’ın 2020 raporuna göre yüksek fiyatlara satılan oyun şirketlerinin de etkisiyle 2019 ve 2020’de en fazla tercih edilen girişimcilik alanı yine oyun oldu. Startup yatırımlarının bir önceki rekoru ise 180 şirkete 111 milyon dolar ile 2017’de kırılmıştı. Kur şokunun yaşandığı sonraki senede bu miktar 76 milyon dolara düşerken 2019’da ise 103 milyon dolara çıkmıştı. 103 milyon dolar, dünyanın en büyük online eğitim girişimlerinden Coursera’nın, yani Kaliforniya merkezli tek bir startup’ın, 2019 başında aldığı yatırıma denk geliyor. İngilizcede “Venture Capital” (VC) olarak geçen risk sermayedarları ya da girişim sermayeleri, melek yatırımcılara göre daha büyük miktarda yatırım desteği sunuyor. Melek yatırımcıların ayırdıkları para genellikle kendi birikimleri üzerinden sağlanırken, risk sermayedarları yönettikleri fon üzerinden yatırım yapıyor.
Bu haber ilk olarak İSO Sanayi Dergisi kasım sayısında yayımlanmıştır.