Kathy Pretz, IEEE Spectrum’da yayımlanan analizinde, 2024’ün öne çıkan teknoloji trendlerinin etkilerini yorumladı.
Kuruluşunuzu ve çalışanlarınızı yapay genel zekâ, sürdürülebilirlik ve dijital dönüşümün etkilerine hazırlamaya başlamanın zamanı geldi. IEEE’nin 2024 Teknoloji Mega Trendleri raporuna göre, üç teknoloji şirketlerin, hükümetlerin ve üniversitelerin çalışma şeklini değiştirecek ve çalışanların ihtiyaç duyduğu yeni becerileri etkileyecek.
20 yıl boyunca gelişen birden fazla eğilimi bütünleştiren bir mega trendin toplum, teknoloji, ekoloji, ekonomi ve daha fazlası üzerinde önemli bir etkiye sahip olması bekleniyor.
Asya, Avustralya, Avrupa, Latin Amerika, Ortadoğu ve Amerika Birleşik Devletleri’nden 50’den fazla uzman, rapor için kendi bakış açılarını sundu. IEEE’nin ilgi alanlarının 47’sini temsil ediyorlar ve akademi, kamu sektörü ve özel sektörden geliyorlar. Rapor, her mega trend ve endüstrilerin bu trendlerden nasıl fayda sağlayabileceği hakkında içgörüler ve fırsatlar içeriyor.
Uzmanlar, içgörülerini Google Trendler; IEEE Bilgisayar Topluluğu ve IEEE Xplore Dijital Kütüphanesi ve ABD Patent ve Ticari Marka Ofisinden gelen teknoloji tahminleriyle karşılaştırdı. IEEE Gelecek Yönleri Komitesi üyesi ve Milpitas, Kaliforniya’daki Hewlett Packard Labs’ta başkan yardımcısı olan IEEE Üyesi Dejan Milojicic, “Teknoloji ve mega trendler hakkında tahminlerde bulunduk ve bunları ekonomik, ekolojik ve sosyopolitik gibi diğer genel mega trendlerle ilişkilendirdik. Hepsi iç içe” diyor.
Yapay genel zekânın yararları ve sakıncaları
Yapay Genel Zekâ (AGI), ChatGPT, otonom robotlar, giyilebilir ve implante edilebilir teknolojiler ve dijital ikizleri içerir. Raporda, eğitim, sağlık ve imalatın AGI’den en fazla yararlanabilecek sektörlerden bazıları olduğu belirtiliyor. Akademi için teknoloji, uzaktan öğrenmeyi genişletmeye yardımcı olabilir, potansiyel olarak fiziksel sınıfların yerini alabilir ve öğrenciler için daha kişiselleştirilmiş eğitime yol açabilir.
Sağlık hizmetlerinde teknoloji, kişiselleştirilmiş tıbba, özel hasta tedavi planlarına ve daha hızlı ilaç keşfine yol açabilir. Raporda, AGI’nin maliyetleri düşürmeye ve verimliliği artırmaya da yardımcı olabileceği belirtiliyor. Üretim, kalite kontrolünü iyileştirmek, arıza süresini azaltmak ve üretimi artırmak için teknolojiyi kullanabilir. Raporda, pazara sunma süresinin önemli ölçüde kısaltılabileceği belirtiliyor.
Günümüzün yapay zekâ sistemleri uzmanlaşmış ve dardır; bu nedenle uzmanlar, avantajlardan yararlanmak için küratörlü veri kümelerinin yaygın olarak benimsenmesine, yapay zekâ donanımındaki gelişmelere ve yeni algoritmalara ihtiyaç duyulacağını söylüyor. Raporda, bilgisayar bilimi, mühendislik, etik ve felsefe alanlarında disiplinler arası iş birlikleri gerektireceği belirtiliyor.
Rapor, veri gizliliği eksikliği, etik zorluklar ve içeriğin kötüye kullanılması dahil olmak üzere AGI ile ilgili dezavantajlara işaret ediyor. Diğer bir endişe, işten çıkarma ve çalışanların yeniden eğitilmesi ihtiyacıdır. Raporda, AGI’nin daha fazla AI programcısı ve veri bilimcisine ihtiyaç duyduğu, ancak daha az destek personeli ve sistem yöneticisine ihtiyaç duyduğu belirtiliyor.
Dijital teknolojilerin benimsenmesi
Dijital dönüşüm teknolojisi, otonom teknolojileri, her yerde bulunan bağlantıyı ve akıllı ortamları içerir. Uzmanlar, bilgisayarların ve diğer elektronik cihazların kullanımının yaygınlaştırılmasından en çok fayda sağlayacak alanların inşaat, eğitim, sağlık ve imalat olduğunu söylüyor.
İnşaat sektörü, güvenliği ve verimliliği artırmak için ofis binalarının, köprülerin ve diğer yapıların dijital versiyonlarını oluşturan bina bilgi modellemesini (BIM) kullanabilir.
Eğitim kurumları, öğrenme deneyimini geliştirmek için dijital beyaz tahtalar, dizüstü bilgisayarlar, tabletler ve akıllı telefonlar gibi elektronik cihazları zaten kullanıyor. Ancak uzmanlar, okulların, çalışanları yeni araçların ve teknolojinin nasıl kullanılacağı konusunda eğitmek için gereken sürekli eğitim programları için araçları henüz kullanmadığına dikkat çekiyor.
Uzmanlar, “Çoğu eğitim süreci, yaşam boyu öğrenmeye geçmemiz gereken bir zamanda, geçen yüzyılda olduğu gibi duruyor” diyor. Rapor, dijital dönüşümün otomasyonu denetlemek için daha fazla çalışana ve analitik deneyimine sahip olanlara ihtiyaç duyacağını, ancak eski sistemlerin bakımından sorumlu daha az operatör ve işçiye ihtiyaç duyacağını söylüyor.
Sağlık alanı elektronik kayıtlara dönüşmeye başladı, ancak raporda, ilaç ve protez geliştirmek için bilgisayar destekli tasarım kullanmak ve hastaneleri tasarlamak için BIM araçlarını kullanmak gibi daha fazlasının yapılabileceği belirtiliyor. Üretim, ürün prototiplerinin dijital temsillerini oluşturmak için bilgisayar destekli tasarım verilerini kullanarak fayda sağlayabilir.
Uzmanlar, dijital dönüşümle ilgili bazı endişeler olduğunu kabul ediyor. Örneğin, ihtiyaç duyulan tüm cihazları ve sistemleri oluşturmak için yeterli çip ve pil yok ve her kuruluş veya hükümet dijital araçları karşılayamaz. Ayrıca, az gelişmiş bölgelerde bulunan ve bağlantısı olmayan insanlar bunlara erişemeyecek ve bu da dijital uçurumun genişlemesine yol açacaktır.
Uzmanlar, diğer insanların mahremiyet, dini kaygılar veya yaşam tarzı endişeleri nedeniyle direnebileceğini belirtiyor.
İklim Krizini Ele Almak Teknoloji, sosyal ve çevresel değişimin mühendisliğine yardımcı olabilir. Sürdürülebilirlik uygulamaları arasında temiz, yenilenebilir enerji, karbondan arındırma ve enerji depolama yer alır. Rapora göre, dünyanın dört bir yanındaki kuruluşların neredeyse yarısı şirket çapında bir sürdürülebilirlik stratejisine sahip, ancak yalnızca yüzde 18’inin iyi tanımlanmış hedefleri ve bunların nasıl uygulanacağına dair bir zaman çizelgesi var.
Şirketlerin yaklaşık yarısı, sürdürülebilir çözümler uygulamak için gerekli araçlara veya uzmanlığa sahip değil. Bu arada, bilgi ve iletişim teknolojilerinin enerji tüketimi artıyor ve dünya çapındaki elektriğin yaklaşık yüzde 10’unu kullanıyor.
Uzmanlar, daha sürdürülebilir bilgi ve iletişim teknolojilerine geçişin tamamen yeni işlere yol açacağını tahmin ediyor. Blok zinciri teknolojisi, örneğin mikro şebekeler tarafından üretilen fazla enerjiyi optimize etmek için kullanılabilir ve sonuçta daha fazla iş, daha ucuz enerji ve enerji güvenliğine yol açabilir.
Sürdürülebilirliğin ilk liderleri, sürdürülebilirliği operasyonel hâle getirmeye yardımcı olmak için yapay zekâ, büyük veri, blok zinciri, bilgisayar görüşü ve nesnelerin interneti gibi dijital teknolojileri zaten uyguluyor. Raporda, bu teknolojilere aşina olan çalışanlara ihtiyaç duyulacağı ve daha enerji verimli ve çevre dostu sistemler tasarlayabilen mühendislerin talep edileceği belirtiliyor. Bu tür çabaları engelleyebilecek zorluklardan bazıları, düzenlemelerin eksikliği, insanları çevre dostu olmaya teşvik edecek teşviklerin olmaması ve sürdürülebilir teknolojilerin yüksek maliyetidir.
Kuruluşlar nasıl birlikte çalışabilir?
Uzmanlar, üç mega trendin de sinerjik olarak değerlendirilmesi gerektiğini söylüyor. Örneğin, AGI teknikleri sürdürülebilir ve dijital olarak dönüştürülmüş teknolojilere uygulanabilir. Sürdürülebilirlik, AGI de dahil olmak üzere teknolojinin önemli bir yönüdür. Raporda, dijital dönüşümün AGI ve sürdürülebilirlik özellikleriyle sürekli olarak güncellenmesi gerektiği belirtiliyor.
Rapor, akademinin, hükümetlerin, endüstrilerin ve meslek kuruluşlarının üç teknolojiyi ilerletmek için nasıl birlikte çalışabileceğine dair çeşitli öneriler içeriyor. Örneğin, çalışanları yeniden eğitme ihtiyacını ele almak için endüstri, işgücünü eğitmek ve eğitmenleri teknolojiler konusunda eğitmek için kolejler ve üniversitelerle birlikte çalışmalıdır.
Uzmanlar, mega trend teknolojileri destekleyen bilimi ilerletmek için akademinin araştırma projelerinde endüstri ile daha yakın çalışması gerektiğini öne sürüyor. Buna karşılık, hükümetler akademi ve kâr amacı gütmeyen kuruluşlar tarafından yapılan araştırmaları teşvik etmelidir. Şirketler, teknolojileri en iyi şekilde nasıl düzenleyecekleri konusunda hükümet yetkililerine tavsiyelerde bulunmalıdır.
Uzmanlar, teknolojilerin yaygın olarak kabul görmesi için, yanlış bilgilendirmeyi önlemek için risklerin ve faydaların halka açıklanması gerektiğini söylüyor. Ek olarak, teknolojileri çevreleyen etik sorunları ele almak için süreçler, uygulamalar ve eğitim materyalleri oluşturulmalıdır. Milojicic, “Bir bütün olarak, bu mega trendler endüstriye yardımcı olmaya odaklanmalı” diyor: “Hükümet ve akademi önemlidir, ancak endüstriyi başarılı hâle getirebilirsek, diğer her şey bundan gelecektir. Sanayi, akademiyi finanse edecek ve hükümetler endüstriye yardım edecek.” IEEE de dahil olmak üzere profesyonel kuruluşların üç alanda teknik standartlar ve yol haritaları geliştirmeleri gerekeceğini söylüyor.
Yol haritası, bir teknolojinin uzun vadeli manzarasına, trendlerin neler olduğuna ve olasılıkların neler olduğuna stratejik bir bakıştır. Milojicic, mega trendlerin IEEE’nin keşfedeceği girişimleri etkilediğini söylüyor ve ekliyor: “Bu da potansiyel olarak gelecekteki yol haritalarına ve standartlara yol açabilir. Bir bakıma, sonunda standartlaştırabilecekleri şeyleri hazırlamak için ön çalışma yapıyoruz.”
Yaygınlaştırma ve eğitim kritik öneme sahip
Grup, dijital uçurumun genişlemesini önlemek için üç mega trendin geniş bir şekilde yayılmasını teşvik ediyor. Uzmanlar, “Değişimin hızı, çoğu insanın uyum sağlayabileceğinden daha hızlı olabilir ve bu da teknolojiye karşı korku ve saldırganlığa yol açabilir” diyor. “Geniş eğitim, teknolojinin benimsenmesi için kritik öneme sahiptir.”